|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| wietnamski |
Hanoi |
republika socjalistyczna |
2 września 1945 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 331,688 km2 |
83,53 mln |
đong (VND) |
Tien Quân Ca |
Wietnam, Socjalistyczna Republika Wietnamu - państwo w południowo-wschodniej Azji. Graniczy z Chinami, Laosem i Kambodżą.
Geografia: Powierzchnia wynosi ok. 331688 km2. Najwyższą górą jest Fan Si Pan 3143 m n.p.m.. Najdłuższą rzeką jest Mekong. Największe miasta: Miasto Ho Chi Minha (wcześniej Sajgon), Hai Phong, Da Nang, Nha Trang, Qui Nhon, Hue. Rzeki: Rzeka Czerwona, Mekong, Song Da. Masywy górskie: Hoang Lien Son, Truong Son.
Tropikalny i monsunowy, średnia wilgotność w ciągu roku utrzymuje się na poziomie 84%. Roczny opad sięga od 1200 do 3000 mm, a roczne temperatury zmieniają się pomiędzy 5°C i 37°C.
Gospodarka: Uprawa ryżu, herbaty, ananasów, kawy i tytoniu. Rybołówstwo. Wytwarzanie żelaza i stali, maszynowy, chemiczny i cementowy. PKB ogółem (2005) - 53 mld USD, na mieszkańca - 636 USD.
Demografia: Wietnam jest krajem wielonarodowościowym w wyniku wielowiekowych migracji plemiennych, trwających jeszcze w XX wieku. Rdzenni Wietnamczycy (Kinh) stanowią 85% mieszkańców kraju, są ludnością zamieszkałą głównie na nizinach, o długoletniej tradycji rolniczej, osiadłą w deltach Rzeki Czerwonej i Mekongu, na nizinach nadmorskich oraz w miastach i przywiązaną do miejsca pochodzenia swoich rodów. Ponad 10% mieszkańców to grupy plemienne, zwłaszcza żyjące w górach, należące do 53 narodowości, ukształtowanych w procesach różnorodnych migracji (głównie ekonomicznych i obyczajowych), o dużej rozpiętości poziomu cywilizacyjnego. Najliczniejsze z nich to: Tay (ok. 1,5 mln osób), Thaj (1,3 mln), Muong (1,1 mln) - mieszkają głównie w północnej części kraju, Chińczycy (1,1 mln) - przeważnie w miastach oraz na pograniczu chińskim, Khmerowie (1,1 mln) - wzdłuż granicy z Kambodżą oraz Nung (0,9 mln), Hmong (0,7 mln), Dao (0,6 mln). Pod względem językowym narodowości Wietnamu reprezentują grupy: mon-khmerską (Khmerowie), austroazjatycką (Muong, Hmong i inne), chińsko-tybetańską (Hoa), malajską (Czan i inne). Język wietnamski należy do rodziny języków austroazjatyckich.
Wojna wietnamska (1957-1975): Głównymi stronami konfliktu były z jednej strony Demokratyczna Republika Wietnamu (wspierana przez inne kraje komunistyczne) oraz kontrolowane przez to państwo organizacje komunistyczne w Wietnamie Południowym, Laosie i Kambodży. Z drugiej strony stała Republika Wietnamu i wspierająca ją międzynarodową koalicja obejmująca Stany Zjednoczone i ich sojuszników - Koreę Południową, Tajlandię, Australię, Nową Zelandię i Filipiny. De facto stroną konfliktu były również Kambodża i Laos. Walki toczyły się na terytorium Wietnamu Południowego, Laosu i Kambodży. Amerykańskie naloty bombowe objęły także terytorium Wietnamu Północnego.
Do wojny doszło, gdy w Stanach Zjednoczonych przyjęto "teorię domina", która zakładała, że państwa komunistyczne (ZSRR i ChRL) będą dążyć do opanowania krajów Trzeciego Świata poprzez atakowanie kraje sąsiadujące z już opanowanymi. Z tej przyczyny - gdy Wietnam Północny zaczął aktywnie wspierać lewicową partyzantkę na południu - w Waszyngtonie podjęto decyzję o przyjściu rządowi w Sajgonie z pomocą. Z biegiem czasu instruktorów wojskowych zastąpiły regularne oddziału amerykańskich sił zbrojnych, by w szczytowym okresie (rok 1968) zmasować w Wietnamie ponad 500 tysięcy żołnierzy amerykańskich.
Na skutek ogromnych strat, ponoszonych przez wojska amerykańskie i coraz większym oporem społeczeństwa Stanów Zjednoczonych, za prezydentury Richarda Nixona podjęto decyzję o "wietnamizacji" wojny i wycofaniu z konfliktu, co nastąpiło w roku 1972. Dobrze uzbrojona, ale źle wyszkolona i zdemoralizowana armia południowo-wietnamska stawiała opór do wiosny 1975 roku, kiedy to w ciągu kilku miesięcy została pobita przez słabsze siły z północy. Wojna zakończyła się bezspornym zwycięstwem komunistów i zjednoczeniem Wietnamu. Od tego czasu miasto Sajgon nosi nazwę Ho Chi Minh.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
