Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
arabski |
Chartum |
republika autorytarna |
1 stycznia 1956 |
Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
2,50 mln km2 |
40,19 mln |
dinar sudański (SDD) |
Nahnu Djundulla Djundulwatan |
Sudan - największe państwo afrykańskie, położone w północno-wschodniej Afryce nad Morzem Czerwonym.
Długość granic lądowych: 7687 km, Egipt 1273 km, Erytrea 605 km, Etiopia 1606 km, Kenia 232 km, Uganda 435 km, Demokratyczna Republika Konga 628 km, Republika Środkowoafrykańska 1165 km, Czad 1360 km, Libia 383 km.
Sytuacja polityczna: Krajem rządzą arabscy islamiści, którzy zwalczają chrześcijan i animistów. Południowa część kraju, Sudan Południowy, jest zniszczona 20 latami walk i po podpisaniu w 2005 roku porozumienia pokojowego, kontrolowana przez Sudańską Ludową Armię Wyzwolenia. W grudniu po wmieszaniu się w sprawy sąsiedniego Czadu, Sudan rozpoczął konflikt zbrojny ze swym sąsiadem.
Historia: Na terytorium dzisiejszego Sudanu istniała jedna z najstarszych kultur w Afryce - państwo Kusz ze stolicą w Napata (950 p.n.e. - 300 p.n.e.). W IV wieku p.n.e. zastąpiło je państwo Meroe. W V-VI wieku w Sudanie pojawiło się chrześcijaństwo, zostało jednak później wyparte przez islam. Arabowie utworzyli w Sudanie dwa sułtanaty: Fung na wschodzie i Darfur na zachodzie. W XVI wieku znalazły się one pod dominacją osmańską. W XIX wieku kontrolę nad Sudanem sprawowali Egipcjanie, którzy swoim wicekrólem w Sudanie wyznaczyli brytyjskiego generała Charlesa Gordona.
Gdy w roku 1882 w Egipcie pojawili się Brytyjczycy bardzo szybko zainteresowali się też Sudanem. Ich postępy w tym kraju przyhamowało znacząco powstanie mahdystów (1881-1885). Po jego stłumieniu i politycznym konflikcie z Francją Sudan stał się kondominium brytyjsko-egipskim. W roku 1948 kraj uzyskał autonomię, a pierwszego dnia 1956 roku niepodległość. Błyskawicznie doszło do konfliktu między zamieszkującą północną część kraju ludnością arabską i żyjącymi na południu ludami murzyńskimi. Na rasowe podłoże konfliktu nakłada się również religijne, gdyż Arabowie są prawie wyłącznie muzułmanami, a Murzyni to w dużej mierze chrześcijanie i animiści.
Pierwsza wojna domowa skończyła się w 1972 przyznaniem południu autonomii. Jednak 11 lat potem jej ograniczanie spowodowało wybuch nowej wojny, w której według szacunków zginęło ponad 2 miliony ludzi. Wojnę zakończyło dopiero nadanie 9 stycznia 2005 autonomii Sudanowi Południowemu wraz z obietnicą przeprowadzenia tam w 2011 referendum niepodległościowego.
Od 23 grudnia 2005 Sudan jest w stanie wojny z Czadem. Przyczyną wybuchu wojny było, według rządu w Ndżamenie, wspieranie czadyjskich rebeliantów przez rząd Sudanu. Rebelianci napadli na przygraniczne, czadyjskie miasto Adre, zabijając około 100 ludzi. Ponadto Czad oskarża sudańską milicję o napadanie na terytorium Czadu, rabowanie i palenie wsi.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|