Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
kreolski, francuski, angielski |
Victoria |
republika |
29 czerwca 1976 |
Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
455 km2 |
81,188 |
rupia seszelska (SCR) |
Koste Seselwa |
Seszele, Seychelles, Sesel - państwo wyspiarskie na Oceanie Indyjskim, ok. 1600 km od wybrzeży Afryki, położone na północny wschód od Madagaskaru. Pobliskie państwa i terytoria zamorskie to Mauritius i Reunion na południe oraz Malediwy na północny wschód.
Ustrój polityczny: Seszele są republiką. Prawo wyborcze posiada każdy mieszkaniec powyżej 17 roku życia. System prawny bazuje na angielskim prawie zwyczajowym i francuskim prawie cywilnym.
Władza wykonawcza: Prezydent Seszeli, który jest także głową rządu jest wybierany w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję. Poprzedni prezydent, France-Albert Rene został wybrany demokratycznie po reformach konstytucyjnych w 1992, ale władzę w państwie posiadał już od 1977. Ustąpił ze stanowiska w 2004 na korzyść jego wiceprezydenta, Jamesa Michela. Gabinet składa się z ministrów asygnowanych przez prezydenta.
Władza ustawodawcza: Parlament seszelski nosi nazwę Zgromadzenia Narodowego, składa się z 35 członków, z których 25 jest wybieranych bezpośrednio, podczas gdy pozostałe 10 osób zostaje wyznaczonych proporcjonalnie przez partie, które zdobyły ponad 9% głosów. Kadencja parlamentu trwa 5 lat.
Geografia: Seszele stanowią grupę 115 wysp pochodzenia wulkanicznego i koralowego na Oceanie Indyjskim. Tylko 33 wyspy są zamieszkane. Największa z wysp to Mahé (144 km2) i na niej znajduje się stolica kraju Victoria oraz zamieszkuje na niej ponad 80% ludności. Pozostałe większe wyspy to Praslin (38,8 km2), Silhouette (20,7 km2) i La Digue (10,4 km2). Wyspy Seszeli można podzielić na dwa rodzaje ze względu za budowę i pochodzenie. Wyspy wulkaniczne (w liczbie 32), zbudowane ze zasadowych skał wulkanicznych są większe, mają urozmaiconą rzeźbę wyżynno-górzystą z płaskimi wybrzeżami. Pozostałe to wyspy koralowe, które wznoszą się niewiele ponad powierzchnię oceanu, mają wyrównaną powierzchnię. Z wysp koralowych można wymienić Amiranty, Farquhar i Aldabra. Atole koralowe nie są najczęściej zamieszkane. Na Mahé znajduje się także najwyższy szczyt kraju Morne Seychellois - 905 m n.p.m. Długość linii brzegowej wynosi 491 km.
Seszele leżą w strefie klimatu równikowego wilgotnego z odmianą monsunową. Średnia temperatura powietrza waha się przez cały rok od 24° do 30°C. Podczas najchłodniejszych miesięcy - lipca i sierpnia temperatura spada nawet do 21°C. Południowo-wschodni wiatr wieje regularnie od maja do listopada, czyniąc ten okres najprzyjemniejszym w roku. Cieplejsza połowa roku to okres od grudnia do kwietnia, kiedy wilgotność wzrasta do 80 procent. Najgorętsze są marzec i kwiecień, ale temperatura niezbyt często przekracza 31 stopni. Roczne opady mieszczą się w granicach od 2900 mm rocznie w Victorii do 3600 mm na zboczach górskich. Większość wysp leży na zewnątrz pasa cyklonów, więc mocne wichury są rzadkością.
Gospodarka: Podstawą gospodarki Seszeli jest turystyka, która rozwinęła się w latach 70., kiedy oddano do użytku nowoczesne hotele, kąpieliska i przede wszystkim międzynarodowe lotnisko. Obecnie turystyka zapewnia zatrudnienie 30% czynnych zawodowo i przynosi ok. 70% wpływów do budżetu. Większość ludności (71%) pracuje w usługach, przemysł daje zatrudnienie 19% mieszkańców, rolnictwo jedynie 10%. Wiele artykułów rolnych musi być importowanych, ponieważ potrzeby żywieniowe mieszkańców nie mogą być zaspokojone przez krajową produkcję. Eksportuje się tytoń, cynamon, goździki, guano oraz palmę kokosową. Przemysł ogranicza się do przetwórstwa płodów rolnych i produkcji znanych seszelskich konserw z tuńczyka. Seszele osiągają najwyższy po Mauritiusie wskaźnik PNB na jednego mieszkańca w Afryce: 7800 dolarów USA. Główni partnerzy handlowi to RPA, USA, Wielka Brytania, Francja, Japonia i Singapur. Struktura Produktu Krajowego Brutto przedstawia się następująco: usługi 66,4%, przemysł 30,4%, rolnictwo 3,2%. Spośród całej powierzchni kraju 2,22% to grunty orne, 13,33% stałe uprawy (2001).
Demografia: Na ludność Seszeli składają się głównie Kreole - potomkowie kolonistów francuskich, władający dialektem kreolskim, którzy stanowią 89% ludności. Pozostałe grupy etniczne to hindusi - 5%, malgasze (rdzenna ludność Madagaskaru) i inni po 3%. Prawie 90% ludności zamieszkuje wyspę Mahé. Ludność miejska stanowi 47% ogółu mieszkańców. Średnia długość życia wynosi 71 lat (77 kobiety, 66 mężczyźni). Średni wiek to 27,7 lat; mężczyźni 26,6; kobiety 28,8. Dzieci poniżej 15 roku życia stanowią 26,4% mieszkańców. Średni roczny przyrost ludności wynosi 0,43%. Ponad 93% społeczeństwa to chrześcijanie, w tym 88% to katolicy.
Historia: Zapewne pierwszymi, którzy dotarli na niezamieszkane Seszele, byli Arabowie. Właśnie arabscy kupcy docierali tam już w X wieku. Pierwsze pisane źródło dotyczące tych wysp pochodzi od portugalskich żeglarzy, którzy dotarli tam w 1505.
W 1742 francuski zarządca Mauritiusa, Bertrand François Mahé de La Bourdonnais, wysłał na wyspy ekspedycję. Z wysp seszelskich korzystali piraci, do czasu kiedy podczas drugiej ekspedycji kontrolę nad nimi uzyskała Francja, anektując je w 1756. Nazwa tych wysp pochodzi od francuskiego ministra finansów na dworze króla Ludwika XV, Jeana Moreau de Sechelles. Od 1794 Seszele były okupowane przez Brytyjczyków, a po wojnach napoleońskich przeszły w ich władanie (potwierdzenie traktatowe w 1814). Początkowo zależne administracyjnie od Mauritiusa, w roku 1903 Seszele stały się odrębną kolonią korony brytyjskiej. Autonomię wewnętrzną uzyskały w 1975, 29 czerwca 1976 Wielka Brytania przyznała Seszelom niepodległość, a nowe niepodległe państwo przystąpiło do Wspólnoty Narodów. Kulturowo Seszele nadal utrzymują dość silne związki z Francją.
Pierwszym prezydentem został 29 czerwca 1976 James R. Mancham, który został obalony w wyniku zamachu wojskowego 5 czerwca 1977. Władzę przejął wówczas France-Albert René. W nowym państwie polityczne wpływy zyskały siły o zabarwieniu socjalistycznym i w 1979 w konstytucji zapisano rządy systemu jednopartyjnego. Pod wpływem głównych kredytodawców w roku 1991 rozpoczął się proces demokratyzacji. Potwierdziły to pierwsze wolne wybory w 1993. France-Albert René sprawował władzę jako prezydent i szef rządu do 16 kwietnia 2004, kiedy to prezydentem został James Michel.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|