|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| rosyjski |
Moskwa |
republika federalna |
24 sierpnia 1991 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 17,07 mln km2 |
142,90 mln |
rubel rosyjski (RUR) |
Hymn Federacji Rosyjskiej |
Federacja Rosyjska - państwo rozciągające się od wschodniej Europy poprzez północną część Azji aż po Ocean Spokojny. Rosja jest największym państwem na świecie według powierzchni, jej terytorium jest większe od kontynentu: Europa, Australia i Antarktyda. Pod względem liczby ludności zajmuje 8. miejsce (po Chinach, Indiach, USA, Indonezji, Brazylii, Pakistanie i Bangladeszu).
W ZSRR Rosja (czyli Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka, w skrócie RFSRR) pełniła rolę dominującą, od 1991 roku jest samodzielnym państwem. Widać różnicę między obecną pozycją Rosji, a czasami zimnej wojny, kiedy ZSRR był jednym z dwóch światowych supermocarstw. Obecnie Rosja jest uważana za światowe mocarstwo, posiadające argumenty w postaci dużych sił zbrojnych i zasobów ropy naftowej oraz gazu, co wykorzystuje do kształtowania polityki w państwach w obrębie Wspólnoty Niepodległych Państw i Unii Europejskiej.
Ustrój polityczny: Rosja jest państwem federacyjnym o prezydenckim systemie rządów. Od 17 kwietnia 1992 roku używa 2 równorzędnych nazw Rosja i Federacja Rosyjska. Zgodnie z konstytucją, zaaprobowaną w referendum z 12 grudnia 1993 roku, głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 4-letnią kadencję. Prezydent ma szerokie uprawnienia w zakresie władzy ustawodawczej (prawo wydawania dekretów z mocą ustawy) i władzy wykonawczej (jest m.in. gwarantem konstytucji, praw i swobód obywatelskich, naczelnym dowódcą sił zbrojnych oraz arbitrem w sprawach między władzą centralną i regionalną).
Organem władzy ustawodawczej jest dwuizbowy parlament - Zgromadzenie Federalne, składające się z izby wyższej: Rady Federacji oraz izby niższej: Dumy Państwowej. W skład Rady Federacji wchodzi 178 członków (po 2 przedstawicieli z każdego z 88 podmiotów federacji: po 1 reprezentancie władzy ustawodawczej i wykonawczej). Duma Państwowa składa się z 450 deputowanych wybieranych na 4-letnią kadencję w wyborach powszechnych (225 mandatów zostaje obsadzonych w okręgu federalnym na podstawie systemu proporcjonalnego z list partyjnych, 225 - w okręgach 1-mandatowych).
Organem władzy wykonawczej jest rząd, na którego czele stoi przewodniczący (premier) powoływany przez prezydenta w uzgodnieniu z Dumą Państw. Członków rządu mianuje prezydent na wniosek premiera. Republiki wchodzące w skład Federacji Rosyjskiej mają własne konstytucje i organy władzy ustawodawczej oraz wykonawczej.
Geografia: Rosja położona jest na dwóch kontynentach: Europie i Azji. Rozciąga się od Europy Wschodniej przez północno-środkową Azję, aż do Oceanu Spokojnego. Rosja graniczy z Norwegią, Finlandią, Estonią, Łotwą, Białorusią, Ukrainą, Gruzją, Azerbejdżanem, Kazachstanem, Chinami, Mongolią, Koreą Północną oraz Litwą i Polską (z dwiema ostatnimi poprzez obwód kaliningradzki). Graniczy także z kilkoma państwami poprzez Morze Bałtyckie, Morze Czarne, Morze Kaspijskie, Morze Ochockie oraz Morze Beringa (Cieśnina Beringa). Długość granic lądowych wynosi 20,3 tys km, morskich - 38 tys km. Rozciągłość południkowa Rosji wynosi do 4000 km, natomiast rozciągłość równoleżnikowa - 9000 km.
Klimat przeważnie kontynentalny strefy umiarkowanej i podbiegunowej, na niewielkim obszarze wschodniego wybrzeża klimat monsunowy, a nad Morzem Czarnym klimat podzwrotnikowy typu śródziemnomorskiego. Średnia temperatura lipca od 2°C na północnym wybrzeżu i 15°C na wschodzie do 25°C na południu Niziny Wschodnioeuropejskiej. Średnia temperatura stycznia od 1°C nad Morzem Czarnym i -6°C na zachodzie do -20°C na wschodnim wybrzeżu i poniżej -30°C w Syberii Wschodniej (w rejonie Ojmiakonu ok. -50°C). Roczna suma opadów od ponad 600 mm na krańcu zachodnim i wschodnim do około 200 mm na Syberii Środkowej i Wschodniej oraz poniżej 200 mm na Nizinie Nadkaspijskiej. W wysokich górach do 1000 mm. Pokrywa śnieżna utrzymuje się od 1 miesiąca nad Morzem Czarnym do 9 miesięcy na wybrzeżach Morza Arktycznego.
Wraz ze zmniejszeniem się wpływu Oceanu Atlantyckiego maleje ilość opadów atmosferycznych i rośnie roczna amplituda tempetarury powietrza. W okolicach Wierchojańska odnotowano największe na Ziemi, wynoszące powyżej 60°C, roczne amplitudy temperatury powietrza.
Gospodarka: Ze względu na olbrzymie terytorium, potencjał demograficzny oraz ogromne zasoby naturalne Rosja należy do największych i najsilniejszych gospodarek świata.
Demografia: Zgodnie ze spisem ludności przeprowadzonym w 2002 roku Rosjanie stanowią 79,8% populacji kraju, 3,8% to Tatarzy, 2% Ukraińcy, 1,2% Baszkirzy, 1,1% Czuwasze, 0,9% Czeczeni, 0,8% Ormianie.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
