|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| angielski |
Abudża |
republika federalna |
1 października 1960 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 923,768 km2 |
158,35 mln |
naira (NGN) |
Arise Oh Compatriots |
Nigeria, Federalna Republika Nigerii (Federal Republic of Nigeria) - państwo w Afryce Zachodniej nad Zatoką Gwinejską, najludniejsze na kontynencie afrykańskim. Nazwa państwa pochodzi z artykułu gazety The Times z 1897 roku. Sąsiaduje z Beninem, Nigrem, Czadem i Kamerunem. Główne miasta Nigerii to: Abudża, Lagos, Abeokuta, Ibadan, Port Harcourt.
Ustrój polityczny: Nigeria to republika federalna. Głową państwa jest prezydent Olusegun Obasanjo. Prezydent jest zarazem szefem rządu.
Geografia: Nigeria jest położona nad Zatoką Gwinejską, gdzie znajduje się płaska i w niektórych miejscach bagnista nizina, w dużej części utworzona przez deltę Nigru. Wybrzeże typu lagunowego.
Centralna część Nigerii to pagórkowate wzniesienia i płaskowyże (Joruba, Udi, Oban). Północ kraju to jałowe niziny.
Roślinność w Nigerii można podzielić na dwie strefy. Najbardziej na południu występują nierzadko lasy i tereny leśne (wilgotne lasy równikowe). Spowodowane jest to obfitymi deszczami wywołanymi przez obecność Oceanu Atlantyckiego na południowym zachodzie. Owa pora deszczowa trwa od czerwca do września. Co za tym idzie, w porze suchej klimat staje się suchy i pojawia się roślinność sawanny. Północna część kraju to jałowa kraina. Widoczny jest silny wpływ Sahary. Na wybrzeżu występują namorzyny.
Nigeria podzielona jest na trzy części przez rzeki Niger i Benue, które płyną kolejno z kierunków północno-zachodniego i wschodniego. Obie rzeki łączą się pod nową stolicą Abudżą i deltą Nigru wpadają do morza. Główne i zarazem największe miasta są położone na południu kraju.
Nigeria, położona nad Zatoką Gwinejską, jest najludniejszym państwem całego kontynentu. Zajmuje 3% jego powierzchni, skupiając prawie 14% ogółu ludności. Środowisko przyrodnicze Nigerii jest zróżnicowane. Południową część kraju zajmują niziny ciągnące się 200 km pasem wzdłuż wybrzeża. Część środkowa i północna to góry i wyżyny wznoszące się do 2000 m n.p.m. Klimat, w części południowej równikowy - gorący i wilgotny, przechodzi w części północnej początkowo w podrównikowy wilgotny, a następnie w podrównikowy suchy. Wraz ze zmianą klimatu zmienia się świat roślin i zwierząt. Najważniejszymi stałymi rzekami kraju są Niger i jego dopływ Benue, które przy ujściu do Zatoki Gwinejskiej tworzą rozległą deltę. W północnej części kraju rzeki płyną okresowo tylko w porze deszczowej. Nigeria liczy około 109 min mieszkańców. Pierwszy spis przeprowadzony w latach 1952-1953, wykazał 31 min mieszkańców. Od tego czasu liczba ta zwiększyła się prawie czterokrotnie. Nigerię zamieszkują 434 grupy etniczne, mówiące 395 językami, charakteryzujące się odmiennymi tradycjami i odrębną kulturą, sięgającą często czasów prehistorycznych. Północ jest zamieszkała głównie przez plemiona Hausa i Fulani, na południu dominują ludy Joruba i Ibo. Zróżnicowanie etniczne i religijne ludności było i jest przyczyną wielu konfliktów wewnętrznych, w czasie których dochodzi zazwyczaj do bezwzględnych porachunków między plemionami i masakry cywilnej ludności. Ludność Nigerii w dużej części zatrudniona jest w rolnictwie. Sposób użytkowania ziemi zależy tu od warunków naturalnych i tradycji poszczególnych grup etnicznych. W Nigerii uprawia się maniok, kukurydzę, jam, taro, ryż, proso i sorgo - dla własnych żywieniowych celów - oraz kakaowiec (szóste miejsce w zbiorach kakao na świecie) i kauczukowiec (największa produkcja kauczuku naturalnego w Afryce), palmę oleistą i orzeszki ziemne dla celów eksportowych. W północnej części kraju, na rozległych obszarach sawanny i stepu, rozwinął się chów bydła, owiec, osłów, wielbłądów i kóz.
W wodach Zatoki Gwinejskie, gdzie występują bogate łowiska, rozwija się rybołówstwo morskie. Rolnictwo ma charakter ekstensywny. Gospodarstwa rolne są niewielkie, ponad 95% zajmuje powierzchnię nie większą niż 5 ha. Rozwijające się usługi i przemysł sprawiają, że coraz więcej Nigeryjczyków znajduje zatrudnienie poza rolnictwem. Wieś jednak jest przeludniona. Wysokie tempo przyrostu ludności zmusza do importu znacznych ilości żywności. Najważniejszym bogactwem mineralnym Nigerii są bogate złoża ropy naftowej w delcie Nigru i na szelfie Zatoki Gwinejskiej. W produkcji ropy naftowej Nigeria zajmowała w 1998 r. 11 miejsce na świecie i pierwsze w Afryce. Mimo wydobywania innych surowców: węgla kamiennego, gazu ziemnego, cyny, kolumbitu (7 miejsce na świecie) oraz rozwoju wielu gałęzi przemysłu przetwórczego, ropa naftowa pozostaje głównym, bo przynoszącym około 95% wpływów, towarem eksportowym. Przemysł przetwórczy rozwija się tu powoli, zaś eksport ropy naftowej czy płodów rolnych - głównie kakao i kauczuku - nie zapewnia odpowiedniej ilości dewiz na inwestycje gospodarcze. Przedsiębiorcy z krajów wysoko gospodarczo rozwiniętych niechętnie tu inwestuj ą ze względu na niestabilną sytuację wewnętrzną, ciągłe zamieszki, konflikty a nawet wojny. Nigeria - z produktem krajowym brutto wynoszącym 320 dolarów na jednego mieszkańca rocznie - należy do najuboższych krajów świata.
Gospodarka: Podstawą gospodarki Nigerii jest rolnictwo i przemysł wydobywczy. Głównymi uprawami żywieniowymi są: maniok, sorgo, proso, kukurydza, bataty i ryż. Uprawia się także palmę olejową, kakaowiec, orzeszki ziemne i bawełnę. Olej palmowy, kakao, bawełnę i kauczuk przeznacza się głównie na eksport. Najważniejszą rolę w gospodarce odgrywa przemysł wydobywczy, a zwłaszcza eksploatacja złóż ropy naftowej. Eksport ropy to główne źródło dochodu narodowego Nigerii. Wydobywa się tam równiez węgiel kamienny i cynę. Mimo rozwoju nowoczesnej gospodarki, nadal ludzie trudnią się prymitywnymi formami gospodarowania, np. koczowniczy chów zwierząt lub wypalanie sawanny pod uprawy. Nigeria nalezy do najlepiej rozwiniętych krajów Czarnej Afryki. Na jej terytorium znajduje się dużo niewykorzystanych jeszcze bogactw mineralnych.
Demografia: Nigeria jest najbardziej zaludnionym krajem Afryki. Około jedna piąta mieszkańców Czarnego Lądu to obywatele nigeryjscy. Jednakże 25% Nigeryjczyków to mieszkańcy miast, a zaledwie 24 miasta przekroczyły populację 100 000 ludzi. Różnorodność zwyczajów, języków i tradycji między 250 grupami etnicznymi Nigerii daje bogate urozmaicenie.
Dominującą grupą etniczną na północy (2/3 kraju) to Hausa i Fulanie (głównie muzułmanie). Inne główne grupy etniczne na północy to Nupe, Tiv, i Kanuri.
Jorubowie dominują na południowym zachodzie. Połowa z nich to chrześcijanie, jedna czwarta to muzułmanie, czasami głęboko wierzący, a nawet fanatyczni. Chrześcijańska grupa Ibo jest największą grupą etniczną na południowym wschodzie. I w tej grupie panuje rozłam. Dominują tam katolicy, ale anglikanie, zielonoświątkowcy i ewangelicy również zajmują silną pozycję. Efikowie, Ibibio/Annang, i Ijaw (czwarta co do wielkości grupa etniczna) stanowią kolejny segment tej mozaiki kulturowej. Ludzie z innych grup porozumiewają się po angielsku, znając jednocześnie jeden lub dwa języki nigeryjskie. Hausa, Joruba i Ibo są najbardziej rozpowszechnionymi językami w Nigerii. Nigeria charakteryzuje się jednym z najwyzszych współczynników przyrostu naturalnego w Afryce zachodniej wynoszącym 32 promile.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
