Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
angielski, nauruański |
Yaren |
republika |
31 stycznia 1968 |
Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
21 km2 |
13,048 |
dolar australijski (AUD) |
Nauru Bwiema |
Nauru, Republika Nauru (ang. Nauru, Republic of Nauru; nauruański Naoero, Republik Naoero) - wyspiarskie państwo położone w zachodniej części Oceanu Spokojnego, w Mikronezji, w odległości około 50 km na południe od równika. Jest obecnie najmniejszą republiką na świecie, zarówno pod względem wielkości (21 km kwadratowych), jak i liczby ludności (13048 mieszkańców).
Ustrój polityczny: Ustrój polityczny Nauru jest konglomeratem cech systemu prezydenckiego i parlamentarnego.
Wybierany w wolnych wyborach 18-osobowy parlament sprawuję władzę ustawodawczą, władzę sądowniczą (niezawisłe sądy), zaś władzę wykonawczą rząd z prezydentem na czele. Prezydent jest wybierany i może też być odwoływany przez parlament. Prezydent jak i członkowie rządu mogą być członkami legislatywy. Prezydent pełni też funkcję ministra spraw zagranicznych.
Nauru należy do brytyjskiej Wspólnoty Narodów.
Geografia: Nauru położone jest na niewielkiej koralowej wysepce otoczonej rafą. Większą część wyspy zajmuje wewnętrzny płaskowyż, wznoszący się na wysokość 30-60 m n.p.m. i opadający stromo ku wybrzeżom. To właśnie na wąskim nadmorskim pasie ulokowała się większość ludności kraju.
Płaskowyż wewnętrzny stanowi miejsce trwającej już ponad 90 lat eksploatacji złóż fosforytów. Doprowadziła ona jednak do znacznej degradacji środowiska - odkrywkowa kopalnia zajmuje obecnie blisko 90% powierzchni wyspy. Na wyspie nie ma źródeł wody pitnej, dlatego Nauru zbudowało kolektory wody deszczowej i stację odsalania wody morskiej.
Na wyspie panuje gorący i wilgotny klimat równikowy.
Gospodarka: Podstawę gospodarki stanowi wydobycie fosforytów (głównie przez konsorcja zagraniczne: brytyjskie, australijskie i nowozelandzkie), które zniszczyło 80-90% powierzchni wyspy. Jednak w najbliższym czasie złoża mogą się wyczerpać. Po zmianie ustawodawstwa w latach 90. Nauru stało się ważnym rajem podatkowym w tej części świata. Import obejmuje większość towarów, z wodą pitną włącznie. Turystyka ze względu na degradację wyspy nie jest tutaj prawie w ogóle rozwinięta.
Demografia: Ludność wyspy w połowie stanowią Nauruańczycy, którzy są rdzenną ludnością wyspy, oprócz nich mieszkają tu inni Mikronezyjczycy, Chińczycy (8%) oraz ludność pochodzenia europejskiego (8%). Naurańczycy są narodem o mieszance cech polinezyjskich, mikronezyjskich i melanezyjskich. Językiem oficjalnym jest nauruański. Angielski jest rozumiany, mówi się nim, jednak na co dzień tylko w rządzie i sprawach międzynarodowych. Główna religia to chrześcijaństwo (dwie trzecie mieszkańców to protestanci, jedna trzecia - rzymsko-katolicy). Na wyspie żyją również wyznawcy bahaizmu.
Historia: Wyspa została odkryta w 1798 przez brytyjskiego żeglarza Johna Fearna. W XIX w. powstały tu pierwsze osady wielorybników europejskich i amerykańskich.
Od 1888 była kolonią niemiecką, w czasie I wojny światowej zajęta przez wojska australijskie. W czasie II wojny światowej pod okupacją japońską. Okupanci dokonali deportacji wszystkich Naurańczyków. Po wojnie otrzymała status terytorium powierniczego ONZ pod zarządem australijskim. 31 stycznia 1968 Australia przyznała Nauru niepodległość. W 2004r. rząd Australii zdecydował się przejąć finanse Nauru z powodu kryzysu gospodarczego.
Wraz z uzyskaniem niepodległości, bogate złoża fosforytów (odkryte ongiś za sprawą czystego przypadku), do tej pory eksploatowane przez Australię, przeszły w ręcę nowego państwa.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|