|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| niemiecki, francuski |
Luksemburg |
monarchia konstytucyjna |
11 maja 1867 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 2586 km2 |
443,000 |
euro (EUR) |
Ons Hémécht |
Luksemburg, Wielkie Księstwo Luksemburga (Lëtzebuerg) - to państwo położone w Europie Zachodniej. Graniczy z Francją od zachodu, Niemcami od wschodu i z Belgią od północy. Państwo członkowskie Unii Europejskiej.
Ustrój polityczny: Według konstytucji uchwalonej w 1868 (zmiany 1919, 1948, 1956) dziedziczna monarchia konstytucyjna (wielkie księstwo). Głową państwa jest wielki książę, który powołuje rząd (z premierem na czele) odpowiedzialny przed 1-izbowym parlamentem. Władza ustawodawcza należy do wielkiego księcia i Izby Deputowanych (60 członków o kadencji 5-letniej) wybieranej w 4 okręgach w głosowaniu powszechnym i proporcjonalnym. Organem doradczym wielkiego księcia jest powoływana przez niego (dożywotnio) Rada Stanu (21 członków). Luksemburg należy do Beneluxu.
Gospodarka: Kraj bardzo wysoko rozwinięty o dominującej roli usług (70% produktu krajowego brutto), zwłaszcza sektora finansowego w gospodarce. Rozwój gospodarczy w integracji z Belgią (od 1921), krajami Beneluxu (1960), EWG (1958). Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosi 58,9 tysięcy dolarów amerykańskich (2004). Luksemburg jest jednym z głównych ośrodków finansowych świata. Siedziba 166 Banków, w tym Europejskiego Banku Inwestycyjnego Unii Europejskiej.
Demografia: Luksemburczycy w kraju stanowią 73% ludności, ponadto: Portugalczycy (9%), Włosi (5%), Francuzi (3,4%), Belgowie, Niemcy. 95% społeczeństwa jest wyznania rzymskokatolickiego. Bardzo wolny wzrost liczby ludności (364 tys. - 1980, 382 tys. - 1990), spowodowany małym przyrostem naturalnym - ok. 2 rocznie. średnia gęstość zaludnienia 151 mieszkańców na km2. W miastach mieszka 86% ludności (2000). Głównie miasta (poza stolicą): Esch-sur-Alzette, Differdange. W usługach pracuje ok. 67% ludności zawodowo czynnej, w przemyśle i budownictwie - 29%, pozostała część w - rolnictwie. Poziom bezrobocia jest niski 1,6% (2000) - jeden z najniższych w Europie.
Historia: Wraz z Burgundią jako wiano znalazł się z początkiem XVI wieku w rękach Habsburgów, najpierw austriackich, potem hiszpańskich. Włączony do Francji przez Napoleona. Według ustaleń kongresu wiedeńskiego w 1815 Wielkie Księstwo Luksemburga uzyskało niezależność i zostało związane z Holandią unią personalną. Mimo niepodległości stacjonowały w nim garnizony pruskie. W 1839 w efekcie ustaleń konferencji londyńskiej utraciło znaczną (zamieszkaną głównie przez Walonów) część terytorium na rzecz nowo utworzonej Belgii. Od 1842 w unii celnej ze Związkiem Niemieckim, po I wojnie światowej z Belgią. Kraj zyskał pełną niepodległość w 1867, w 1890 zerwano unię personalną z Holandią.
Zajęty przez III Rzeszę w 1940, stał się częścią tzw. Wielkich Niemiec. Działał tu jeden z najbardziej prężnych ruchów oporu. Jego dziełem był m.in. jedyny udany w okupowanej Europie strajk antynazistowski. Wyzwolony przez siły alianckie w grudniu 1944 i styczniu 1945.
Po wojnie najpierw w unii celnej (1944) Benelux (razem z Belgią i Holandią), potem od 25 marca 1957 w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej jako członek założyciel. Obecnie jedno z najbogatszych państw kontynentu skutecznie przyciągające kapitał zagraniczny (siedziby ponad 100 banków) i emigrantów z innych krajów np. Niemiec.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
