|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| arabski, francuski |
Moroni |
republika |
6 lipca 1975 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 2170 km2 |
671,247 |
frank komoryjski (KMF) |
Udzima wa ya Masiwa |
Komory (Związek Komorów) - państwo wyspiarskie leżące w Archipelagu Komorów na Oceanie Indyjskim między wschodnim wybrzeżem Afryki (Mozambik) i północnymi krańcami Madagaskaru. W skład Związku Komorów wchodzą trzy wyspy: Wielki Komor (Ngazidja), Anjouan (Nzwani), Moheli (Mwali). Czwarta z wysp archipelagu - Majotta (Mahore), pozostała terytorium zależnym Francji.
Ustrój polityczny: W 1975 nastąpiła proklamacja niepodległości (przez A. Abdallaha), członka ONZ i OJA. W latach 1976-78 rządy dyrektorariatu polityczno-wojskowego Prezydent Abdallah zmarł w roku 1989, poprzez elekcję wybrany został M. Djohara. W 1992 Komory jako republika wydają nową konstytucję która dopuszcza m.in. wielopartyjność. Zgodnie z konstytucją z 2002 Komory stanowią federację trzech samorządnych wysp Anjouan, Moheli i Wielki Komor.
Geografia: Wyspy archipelagu rozciągają się na przestrzeni ok. 400 km z północnego zachodu na południowy wschód. Wszystkie są wyspami pochodzenia wulkanicznego, o bardzo urozmaiconej i wybitnie wyżynnej rzeźbie terenu.
Panuje klimat podzwrotnikowy (typ suchy i wilgotny). Płytkie i żyzne gleby porasta sawanna lub zajęte są pod pola uprawne. Pozostałą część terenu wyspy (16%) stanowią lasy.
Gospodarka: Podstawową gałęzią gospodarki jest rolnictwo, które rozwija się na żyznych glebach dwóch geologicznie starszych wysp Anjouan (Ndzuani) i Moheli (Mwali). Sam Wielki Komor (Ngazidja), nie nadaje się do uprawy z powodu braku wody. Obfite deszcze padające w okresie pory deszczowej szybko wsiąkają w wulkaniczną, porowatą jak gąbka ziemię i przez całe miesiące okresu pory suchej ludzie używają np. do mycia i prania tylko wody morskiej. Rolnictwo jest jednak nawet na Anjouan i Moheli słabo rozwinięte i znaczna część żywności jest importowana. W kraju uprawiane są m.in.: rośliny aromatyczne, kawowiec, kakaowiec, palma kokosowa i agawa sizalowa. Eksportowane są z Komorów głównie wanilia, goździki i olejek eteryczny z drzewa yilang, służący do wyrobu perfum.
Demografia: Cały Związek Komorów liczy sobie ok. 600 tys. ludności i jest jednym z krajów o największym przyroście naturalnym na świecie (3,55%). Ludność wysp, a właściwie islamskiego państwa jest w stu procentach muzułmańska. Jest ona pochodzenia mieszanego. Komory zasiedlane były wielokrotnie już od VII-VIII w., przez Afrykańczyków (głównie z Mozambiku), Malgaszów z pobliskiego Madagaskaru, a od IX-X w. przez Arabów, którzy płynąc na południe wzdłuż wybrzeży Afryki kolonizowali Afrykę wschodnią, w tym także Komory. Pierwsi Europejczycy przybyli tutaj w XVI w. i zastali już dobrze zorganizowaną społeczność arabską.
Językami urzędowymi są arabski (język używany głównie w meczetach) i francuski (język używany w biurach, szkołach i sklepach), ale ludność w znacznej części mówi językiem komoryjskim, który jest mieszaniną suahili, arabskiego i innych języków rodziny Bantu.
Niewielu jest na wyspach Europejczyków. Są to najczęściej pracownicy Ambasady Francuskiej i kilku innych zagranicznych przedstawicielstw i firm.
Historia: Komory zostały francuskim protektoratem w 1886. W 1912 zostały formalnie przekształcone w kolonię podlegającą administracyjnie pod Madagaskar. W czasie II wojny światowej wyspy pozostały francuskim terytorium podległym rządowi Vichy. W 1942 wyspy zostały zajęte przez oddziały brytyjskie a władza przekazana Wolnej Francji generała de Gaulle'a. W 1947 status Komorów został zmieniony z kolonii na terytorium zamorskie, a przedstawiciel terytorium mógł zasiadać we francuskim parlamencie. 22 grudnia 1974 96% głosujących na terenie dzisiejszego Związku Komorów opowiedziało się w referendum za niepodległością. Na wyspie Mayotte większość głosujących postanowiła pozostać w ścisłym związku z Francją. 6 lipca 1975 została ogłoszona niepodległość. Zgodnie z konstytucją z 1978 (przyjętą w referendum dopiero w 1989) oficjalna nazwa kraju brzmiała Federalna Islamska Republika Komorów. W 1997 doszło do secesji wysp Nzwani i Moheli. Pod władzą rządu znajdowała się tylko wyspa Wielki Komor. W referendum w grudniu 2001 mieszkańcy opowiedzieli się za zmianą dotychczasowego ustroju państwa. Zgodnie z przyjętą w 2002 nową konstytucją, państwo jest federacją samorządnych wysp Wielki Komor, Anjouan i Moheli. Od czasu uzyskania niepodległości na Komorach nastąpiło 19 udanych i nieudanych zamachów stanu.
Kultura: Największe wpływy ma na Komorach kultura islamu. Niewielu jest turystów, ze względu na brak dobrze rozwiniętej bazy hotelowej. Same wyspy są bardzo atrakcyjne turystycznie i położone w tropikalnym, upalnym klimacie. W latach 30. XX wieku kapucyni dojeżdżali tutaj kilka razy w roku z pobliskiego Madagaskaru, a na początku lat 40. założyli główną misję w Moroni i zbudowali niewielkie kaplice na Moheli i Anjouan. Komory były wcześniej częścią diecezji Ambandja z Madagaskaru a od 1975 r. są Administraturą Apostolską wchodzącą w skład Konferencji Biskupów Oceanu Indyjskiego wraz z diecezjami z Madagaskaru, Seszeli, Mauritiusu i Reunion. Kapucyni szwajcarscy pracowali tutaj do 1985 r., ale z braku powołań musieli misję opuścić i Stolica Apostolska zwróciła się do księży francuskich o prowadzenie misji i Administratury Apostolskiej. Niestety trudne warunki życia i pracy powodowały, że księża często się zmieniali i w 1996 r. salwatorianie zostali poproszeni o przejęcie misji i od października 1997 r. objęli pracę na archipelagu.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
