Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
japoński |
Tokio |
monarchia konstytucyjna |
bd |
Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
377,873 km2 km2 |
128,08 mln |
jen (JPY) |
Kimi-ga Yo |
Japonia (Nihon lub Nippon; Nihon-koku lub Nippon-koku) - państwo wyspiarskie leżące na Pacyfiku; rozciąga się pomiędzy Morzem Ochockim a Tajwanem. Archipelag japoński składa się z ok. 3 000 wysp; największe z nich to: Honshu, Hokkaido, Kyushu i Shikoku. Z mniejszych wysp należy wymienić też Okinawę. Większość powierzchni Japonii stanowią góry. Najwyższe wzniesienie to Fuji (Fuji-san).
Japonia jest jednym z najludniejszych i najgęściej zaludnionych państw świata, a jej stolica - Tokio - to największy na świecie okręg miejski (zamieszkany przez ponad 30 milionów ludzi).
Ustrój polityczny: Japonia jest monarchią konstytucyjną. Najwyższym organem władzy ustawodawczej jest dwuizbowy parlament (Kokkai, dosłownie: Zgromadzenie Narodowe), składający się z Izby Reprezentantów (Shugi-in, izba niższa) oraz Izby Radców (Sangi-in, izba wyższa). W izbie niższej zasiada 480 osób, kadencja trwa 4 lata, natomiast w wyższej 242 osób wybieranych na 6 lat. Wybory są powszechne i tajne.
Premier jest wybierany spośród członków rządzącej partii, musi być członkiem parlamentu. Może on powoływać i odwoływać ministrów, których większość także musi być członkami parlamentu. Rząd jest odpowiedzialny przed parlamentem. Partia Liberalno-Demokratyczna (PLD) jest u władzy od 1955 r., oprócz krótkiego okresu rządów koalicji partii będących w opozycji do PLD w 1993 r. Największą partią opozycyjną jest Partia Demokratyczna.
Głową państwa japońskiego jest cesarz. Jego rola ogranicza się do obowiązków ceremonialnych i nie posiada on realnej władzy.
Geografia: Japonia to kraj tysięcy wysp i wysepek ciągnących się wzdłuż wschodnich wybrzeży Azji. Największe wyspy to Hokkaido, Honshu (główna wyspa), Kyushu oraz Shikoku. Na Japonię składa się także około 3000 małych wysepek. Powierzchnia kraju wynosi 377,835 km2 (włączając w to 3091 km2 wód terytorialnych), długość linii brzegowej wynosi 29751 km. Najwyższy szczyt Japonii to Fuji-san (góra Fuji) wznosząca się na wysokość 3776 m n.p.m., natomiast najniższy to depresja Hachiro-gata (4 m p.p.m.). Około 73% powierzchni Japonii to góry. Duża część wzniesień wykorzystywana jest pod uprawy.
Japonia znajduje się w obszarze aktywnym sejsmicznie. Częste, niewielkie trzęsienia ziemi oraz sporadyczna aktywność wulkaniczna jest odczuwana na wszystkich wyspach. Zdarzają się także potężne trzęsienia ziemi, które w połączeniu z występującymi po nich falami tsunami powodują znaczne zniszczenia. Ostatnie większe trzęsienia zanotowano w 2004 r. (trzęsienie Chuetsu) oraz w 1995 (trzęsienie ziemi w Kobe). Japonia słynie ze swoich niezliczonych wód termalnych (onsen).
Japonia rozciąga się od chłodnych terenów północnych do subtropikalnych wysp na południu, wobec czego klimat, mimo że w większej części kraju podzielony jest na wyraźne cztery pory roku, inaczej kształtuje się na poszczególnych wyspach. Ogólnie rzecz biorąc, klimat zależy od okresowych wiatrów wiejących zimą od kontynentu w kierunku morza i od oceanu do kontynentu w czasie lata.
Zimą nad terenem Japonii spotykają się zimne, suche masy powietrza z Syberii, oraz cieplejsze i wilgotne prądy znad Pacyfiku, co skutkuje obfitymi opadami śniegu od strony Morza Japońskiego. Latem ciepłe prądy pacyficzne przynoszą wysokie temperatury i dużą wilgotność powietrza. Poza obszarem Hokkaido, w okresie późnego czerwca i wczesnego lipca panuje pora deszczowa, ze względu na zaleganie nad tym terenem okresowego frontu deszczowego baiu-zensen. W okresie późnego lata i wczesnej jesieni, występują tajfuny, nierzadko występujące wraz z opadami. W pozostałym okresie klimat Japonii jest umiarkowanie łagodny z niewielkimi opadami.
Demografia: Populacja Japonii szacowana na lipiec 2005 roku liczyła 128085000 osób. Jest to kraj o absolutnej przewadze ludności etnicznie japońskiej - ok. 99% ludności to rdzenni Japończycy, poza tym jest około 1,5 miliona mieszkańców Okinawy, 1 miliona Koreańczyków, 0,5 miliona Chińczyków, tyle samo Filipińczyków oraz 250 tysięcy Brazylijczyków, a także niewielka ilość rdzennych mieszkańców północnych wysp Japonii - Ajnów. Imigracja do Japonii jest niewielka, jednak dość znaczna liczba cudzoziemców przebywa czasowo w Japonii.
Średnia długość życia wynosi 81,15 lat, z czego mężczyźni 77,86, a kobiety 84,61. Japońskie społeczeństwo gwałtownie się starzeje, co jest efektem powojennego wyżu demograficznego oraz wzrostu zaludnienia na początku XX wieku, spowodowanego z kolei modernizacją kraju i podniesieniem standardów życia. Przewiduje się, że w 2007 r. zostanie zahamowany przyrost naturalny ludności i ponad 20% populacji będzie miało powyżej 65 lat. Takie zamiany w strukturze demograficznej stwarzają wiele społecznych problemów, głównie potencjalny ubytek siły roboczej oraz wzrost kosztów opieki socjalnej. Trwają dyskusje w jaki sposób temu zaradzić. Z jeden strony stosuje się różnego rodzaju zachęty dla potencjalnych rodziców, z drugiej rozważa się kwestię imigracji, która jednak ze względu na zmniejszające się poczucie bezpieczeństwa nie jest zbyt popularnym środkiem na odmłodzenie japońskiego społeczeństwa.
Urzędowym językiem jest japoński (Nihongo/Nippongo), nie stosuje się praktycznie alfabetu łacińskiego, ale pismo kanji, czyli znaki pochodzenia chińskiego używane do zapisu słów oraz dwie formy pisma sylabicznego kana, powstałe poprzez uproszczenie znaków kanji: hiragana - głównie do zapisu form gramatycznych - oraz katakana, głównie do zapisu zapożyczeń i wyrazów dźwiękonaśladowczych.
Większość Japończyków deklaruje przynależność do jednej z wielu szkół buddyjskich. Mniejszą popularnością cieszy się oryginalna japońska religia shinto. Trudno wskazać liczbę wyznawców jednej z obu wymienionych religii, gdyż Japończycy wyznają często obie religie jednocześnie. Pozostałe, jak chrześcijaństwo, mają niewielką liczbę wiernych (około 1% wyznawców).
Poza tym, w Japonii występuje wiele sekt i nieoficjanych odnóg większych religii. Na przykład dosyć popularna w niektórych rejonach legenda mówi o tym, że Jezus tak naprawdę nie umarł na krzyżu, tylko przyszedł po wodzie do Japonii i tam umarł. Istnieje nawet grób Chrystusa, do którego licznie przychodzą wierni. Jest wiele sekt o małej liczbie członków (wyznawców śmiechu itp.).
Kultura: Japonia posiada bardzo bogatą kulturę, przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Charakterystyczne dla tego kraju są takie czynności jak tworzenie origami, sztuka układania kwiatów ikebana, specyficznego formowania drzew bonsai, ceremonia picia herbaty (cha-no yu), tradycyjne gry: go i shogi lub też narodowe sporty japońskie.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|