|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| chorwacki |
Zagrzeb |
republika |
25 czerwca 1991 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 56,542 km2 |
4,49 mln |
kuna (HRK) |
Piękny Nasz Kraj |
Chorwacja (Republika Chorwacka) - państwo w Europie Południowej, nad Morzem Adriatyckim, graniczy od południa z Bośnią i Hercegowiną i Czarnogórą, od wschodu z Serbią oraz Węgrami i Słowenią od północy. Od południowego zachodu posiada dostęp do Morza Adriatyckiego. Niepodległość odzyskała w 1991 roku, odłączając się od Jugosławii.
Ustrój polityczny: Chorwacja jest wielopartyjną republiką parlamentarną na podstawie konstytucji z 1990 roku (zmodyfikowanej w 1999 i 2001 roku), z silną pozycją parlamentu.
Mimo, że wśród Słowian, Chorwaci cieszą się najstarszą tradycją państwowości to Republika Chorwacji jest jednym z najmłodszych państw europejskich. Jej konstytucja została uchwalona 22 grudnia 1990 r., a uznana została, jako samodzielne państwo przez międzynarodową wspólnotę, 15 stycznia 1992 r. System prawa został przystosowany do współczesnego ustawodawstwa europejskiego. Chorwacja stała się krajem demokracji parlamentarnej, którego system polityczny opiera się na uznawaniu praw człowieka, rządach prawa, równoprawności narodowej, nienaruszalności własności osobistej, sprawiedliwości socjalnej i wielopartyjności.
W Chorwacji jest system partyjny 18 związkowy. Do najbardziej liczących się partii politycznych należą Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, Chorwacka Partia Socjalliberalna, Partia Socjaldemokratyczna oraz Partia Prawa.
Kraj dzieli się pod względem administracyjnym na 21 województw (okręgów) - żupaniji.
Głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 5 lat, z prawem powoływania rządu, łącznie z premierem - szefem rządu.
Chorwacki model demokracji parlamentarnej opiera się na podziale władzy.
Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego parlamentu - Chorwackiego Zgromadzenia Narodowego (Saboru) - złożonego z różnej liczby członków (w zależności od ilości głosujących), wahającej się jednak od 100 do 160 deputowanych.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd na czele którego stoi premier.
Więcej informacji - Ustrój polityczny Chorwacji.
Gospodarka: Gospodarka Chorwacji bazuje przede wszystkim na usługach oraz w mniejszym stopniu na lekkim przemyśle. W okresie letnim również turystyka staje się znaczącym źródłem przychodów państwa. Szacowany dochód PKB na jednego mieszkańca z zachowaniem parytety siły nabywczej w 2005 roku wyniósł 12,158$, co stanowło 45,2% średniego dochodu w Unii Europejskiej, w tym samym roku.
Chorwacja jest krajem post-komunistycznym, przed rozpadem Jugosławii była drugą, po Słowenii, republiką pod względem rozwoju gospodarczego i poziomu życia mieszkańców. W późnych latach 80. rozpoczął się proces ekonomicznej transformacji i przestawienia gospodarki centralnie planowanej na wolno-rynkową. Na początku procesu transformacji pozycja gospodarki chorwackiej, ze względu na jej wysoki poziom w stosunku do innych państw post-komunistycznych, była uprzywilejowana. Gospodarka kraju poważnie ucierpiała na skutek likwidacji przemysłu ciężkiego i znacznych zniszczeń wojennych, poważnym problemem była również utrata wolnego dostępu do rynków państw byłej Jugosławii.
Do 1990 roku, kiedy to rozpadła się Jugosławia, ten dział gospodarki przynosił największą część dewizowych dochodów państwa. Turystyka skupiała się głównie na wybrzeżu dalmatyńskim i w Istrii, znajdowały się tam liczne uzdrowiska i kąpieliska morskie. Wewnątrz kraju ruch był relatywnie niewielki. Konflikty zbrojne związane z rozpadem Jugosławii znacznie ograniczyły ruch turystyczny. Wojna domowa zdewastowała dużą część infrastruktury turystycznej, także zabytkowe miasta jak Pula, Split czy Dubrownik, pełne atrakcji turystycznych, uległy poważnym zniszczeniom. Od 1997 roku przemysł turystyczny jest powoli odbudowywany, a sama Chorwacja staje się coraz bardziej popularnym celem przyjazdów wśród turystów. Obecnie turystyka jest znów ważnym i dochodowym działem gospodarki.
Demografia: Chorwację zamieszkuje prawie 4,5 mln mieszkańców. Istnieje tendencja spadkowa spowodowana głównie emigracją zarobkową do krajów zachodnich, ujemnym przyrostem naturalnym oraz emigracją Serbów do rodzinnego kraju - Serbii. Znaczna większość mieszka w miastach (64%); na wsi mieszka 36%.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
