Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
portugalski |
Brasília |
republika federalna |
1822 |
Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
8,51 mln km2 |
188,07 mln |
Real brazylijski (BRL) |
Hino Nacional Brasileiro |
Brazylia (pełna nazwa: Federacyjna Republika Brazylii; port. Brasil, República Federativa do Brasil) - największe pod względem powierzchni i liczby mieszkańców państwo Ameryki Południowej.
Ustrój polityczny: Brazylia jest republiką związkową podzielona na 26 stanów i 1 dystrykt federalny. Konstytucja Brazylii została uchwalona w 1988. Głową państwa i szefem rządu jest wybierany w głosowaniu powszechnym na 4 lata prezydent. Obecnym prezydentem jest Luiz Inácio Lula da Silva.
Geografia: Terytorium Brazylii zajmuje prawie połowę powierzchni Ameryki Południowej i rozciąga się w centrum kontynentu, a na wschodzie jest położone nad Oceanem Atlantyckim. Na terytorium Brazylii można wyróżnić trzy duże krainy geograficzne: część Wyżyny Gujańskiej na północy, Wyżynę Brazylijską na południowym wschodzie, oraz Nizinę Amazonki nazywaną Amazonią, na północy i północnym zachodzie. Poza tym na południowym zachodzie leży także część Niziny La Platy.
Najwyższym szczytem Brazylii jest Pico da Neblina - 3014 m n.p.m. - na Wyżynie Gujańskiej.
Największą rzeką Brazylii jest Amazonka.
Gospodarka: Wstrząsana co rusz kryzysami finansowymi i politycznymi Brazylia jest najsilniejszym gospodarczo krajem Ameryki Południowej.
Ekonomika zajmuje się na eksploatacji przebogatych zasobów naturalnych, rolnictwie i szybko rozwijającym się przemyśle. PKB wyniósł 774 mld USD (4,396 USD na mieszk.(2001)). Podstawowy problem stanowi wysokie zadłużenie zagraniczne przekraczające 175 mld USD.
Demografia: Współczesny skład etniczny Brazylii jest odzwierciedleniem jego historii. Ponad połowę mieszkańców Brazylii stanowią ludzie rasy białej oraz kreole. Murzyni stanowią 10% ogółu ludności, Indianie 1%. Resztę stanowi ludność mieszana - mulaci i metysi.
Językiem urzędowym w Brazylii jest język portugalski, który jednak różni się znacznie od używanego w Portugalii. Przede wszystkim brazylijski jest bardziej miękki i melodyjny, jest też wzbogacony szeregiem słów i zwrotów z języków brazylijskich Indian i byłych niewolników z Afryki. Różni się także pisownią. W gminie Sao Gabriel da Cachoeira językami urzędowymi są dodatkowo języki indiańskie: nheengatu, tukano i baniwa. Poza tym w użyciu są także angielski, hiszpański, francuski.
Historia: Tereny dzisiejszej Brazylii były zasiedlone przez półkoczownicze plemiona Indian już przynajmniej 6 tys. lat przed odkryciem jej przez Portugalczyków w roku 1500. Przez następne 300 lat Brazylia została skolonizowana przez Portugalię i zamieniona w oparte na pracy niewolniczej dochodowe przedsięwzięcie. W roku 1808 książę Jan (późniejszy król Portugalii Jan VI) wraz z rodziną schronił się w Brazylii przed najazdem Napoleona Bonaparte na Portugalię. Na początku XIX wieku narastały tendencje separatystyczne i w roku 1822 książę-regent Pedro I ogłosił utworzenie samodzielnego Cesarstwa Brazylii. W roku 1889 jego następca Pedro II został obalony i została utworzona republika federacyjna.
Pod koniec XIX i w 1. połowie XX wieku do Brazylii napłynęło ponad 5 milionów imigrantów z Europy i Azji. W tym okresie dynamicznie postępowała industrializacja kraju i ekspansja w głąb interioru. Rządy demokratyczne trzykrotnie były zastępowane przez dyktatury: w latach 1930-1934 i 1937-1945 rządził Getúlio Vargas, a w latach 1964-1985 szereg generałów wyłanianych przez junty wojskowe.
Po dojściu do władzy lewicy i prezydenta Luli Brazylia wychodzi z głębokiego kryzys ekonomiczno-społecznego, który był wynikiem olbrzymiego długu publicznego. Powoduje to pochłanianie znacznej części jej dochodu narodowego. Daje się zauważyć napływ inwestycji oraz znaczący rozwój gospodarczy.
Kultura: Kultura Brazylii jest wykładnią ras i narodowości z których wyrósł naród brazylijski. Przemieszanie elementów europejskich, afrykańskich i amerykańskich wytworzyło nowa oryginalną kulturę. Bodaj najsłynniejszym festiwalem rozsławiającym Brazylię na cały świat jest odbywający się przed Wielkim Postem karnawał w Rio de Janeiro. Zawsze zaczyna się w sobotę przed Środą Popielcową i trwa nieprzerwanie cztery dni i noce. Narodowym tańcem jest samba przywieziona przez niewolników z Angoli. Największy rzeźbiarzem okresu kolonialnego był Aleijadinho. Autorem narodowej powieści pod tytułem Os Sertoes jest Euclides da Cunha.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|