|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| angielski |
Canberra |
monarchia konstytucyjna |
1 stycznia 1901 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 7,68 mln km2 |
20,55 mln |
dolar australijski (AUD) |
Advance Australia Fair |
Australia - państwo obejmujące cały kontynent australijski, leżące nad oceanem Indyjskim i Spokojnym. Stanowi szóste pod względem powierzchni państwo świata.
Ustrój polityczny: Australia jest członkiem brytyjskiej Wspólnoty Narodów, zachowującym w aktach prawnych nazwę dominium. Ustrojem politycznym jest formalnie monarchia konstytucyjna. Konstytucja z 1900 (z późniejszymi zmianami); głową państwa jest Królowa Australii (obecnie Elżbieta II Windsor) reprezentowana przez gubernatora generalnego. Tytuł Królowej Australii został nadany panującemu monarsze brytyjskiemu w 1971 przez australijski parlament.
Głową państwa jest gubernator generalny Australii Michael Jeffery reprezentujący królową Australii Elżbietę II. Premierem Australii jest John Howard. Władzę ustawodawczą sprawuje 2-izbowy parlament, wyłaniany w wyborach powszechnych: Senat o kadencji 6-letniej, liczący 76 senatorów: po 12 przedstawicieli każdego stanu i po 2 przedstawicieli Terytorium Północnego i Australijskiego Terytorium Stołecznego (co 3 lata połowa składu jest odnawiana) oraz Izba Reprezentantów o kadencji 3-letniej, licząca 148 deputowanych, wybieranych proporcjonalnie do liczby ludności; system wyborczy do Senatu jest mieszany.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd formalnie pod przewodnictwem gubernatora generalnego, a faktycznie z premierem na czele, powołany przez gubernatora generalnego w imieniu królowej i odpowiedzialny przed Izbą Reprezentantów; do wyłącznej kompetencji władz federalnych należą sprawy: obrony, polityki zagranicznej, handlu zagranicznego i imigracji.
Prawa wyborcze (ograniczone cenzusami osiadłości) przysługują obywatelom, którzy ukończyli 18 lat. Wybory w Australii są obowiązkowe dla wszystkich obywateli, kara za nieoddanie głosu wynosi $50. Według przepisów wyborczych obywatel zobowiązany jest oddać ważny głos.
Wymiar sprawiedliwości sprawują: Federalny Sąd Najwyższy, Sąd Federalny (sprawy gosp. i bankructwa), Australijski Sąd Rodzinny oraz stanowe sądy najwyższe i sądy jednostek terytorialnych.
Każdy stan ma własną konstytucję, 2-izbowy organ ustawodawczy (z wyjątkiem Queenslandu, gdzie istnieje parlament 1-izbowy) i rząd stanowy; na czele stanów stoją gubernatorzy mianowani przez monarchę bryt. na wniosek rządu Australii; stany dzielą się na hrabstwa, okręgi i miasta (z organami samorządowymi radami municypalnymi).
Geografia: Australia to szósty pod względem wielkości kraj świata położony na kontynencie australijskim będącym najmniejszym spośród wszystkich kontynentów. Najgęściej zaludnione jest wschodnie i południowo-wschodnie wybrzeże. Australia leży na półkuli południowej i wschodniej. Jest to jeden z najbardziej błaskich kontynentów ze średnią wysokością 330 m. Na terenie środkowej Australii znajduje się Wielka Pustynia Piaszczysta.
Gospodarka: Australia obfituje we wszelkiego rodzaju bogactwa naturalne, toteż znaczne ilości produktów rolnych, surowców mineralnych, metali oraz paliw przeznacza się na eksport. Obecnie kraj należy do nawiększych eksporterów na świecie. Głównymi towarami eksportowymi są: węgiel kamienny, złoto, produkty przerobu ropy naftowej, tlenek glinu, rudy żelaza, skroplony gaz ziemny, uran, nikiel, srebro, cynk, miedź, szafiry i opale. Australia może się również poszczycić największym wydobyciem boksytu, ołowiu i diamentu, przeznaczonych do użytku przemysłowego. Kraj jest też największm producentem i eksporterem wełny - od dziesięcioleci zajmuje pierwsze miejsce w świecie. Eksportuje się również mięso, produkty mleczarskie i zboża. Uprawia się trzcinę cukrową, drzewa owocowe, bawełnę i winorośl. Silnie zróżnicowany sektor przemysłowy, w którym pracuje 25% ludności czynnej zawodowo, wytwarza 28% produktu krajowego brutto. Produkuje się głównie przetwory spożywcze i tytoniowe, choć dobrze rozwinięty jest także przemysł maszynowy i wysokiej technologii. Produkowane są komputery, wyroby chemiczne czy samochody. W tej ostatniej branży dominują miejscowi producenci, jak rodzimy Holden (należący do General Motors) i Ford Australia. Swoje fabryki mają tu też Toyota i Mitsubishi. Największy wkład do produktu krajowego brutto (68%) wnosi sektor usługowy, zatrudniający 70% czynnych zawodowo Australijczyków. Zaledwie 6% powierzchni Australii zajmują grunty orne położone we wschodniej, południowo-wschodniej i południowo-zachodniej części kraju. W strefie klimatu podrównikowego i zwrotnikowego uprawia się trzcinę cukrową, banany i ananasy; w strefie podzwrotnikowej - pszenicę (53% powierzchni zasiewów), jęczmień, owies, bawełnę, cytrusy i winorośl.
Historia: Australia została odkryta przez Portugalczyków, którzy w tym czasie zakładali swe bazy handlowe w Indiach, Azji Płd.-Wsch. i w Chinach. Australia ich jednak nie zainteresowała, gdyż wydawała się niezamieszkała i nieprzyjazna dla Europejczyków pod względem przyrodniczym i klimatycznym. Podobnie Holendrzy, którzy penetrowali w XVII wieku zachodnie i północne wybrzeża kontynentu, zadowolili się jedynie nazwaniem go Nową Holandią. Badania donoszą ,że Austalia byla juz zasiedlona 60 tyś. lat temu przez ludzi przybyłych z Azji. Byli to Aborygeni. W 1787 r. na teren owego kontynentu przybył biały człowiek- statki z więźniami z Anglii, Szkocji, Walii. Większość więźniów po odbyciu kary osiedliła sie na Australijskich ziemiach
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
