Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
arabski |
Rijad |
monarchia absolutna |
23 września 1932 |
Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
1,96 mln km2 |
26,41 mln |
rial saudyjski (SAR) |
Aash Al Maleek |
Arabia Saudyjska, Królestwo Arabii Saudyjskiej (trb. z arab. As-Su'udijja; Al-Mamlaka al-Arabijja as-Su'udijja) - państwo położone w zachodniej Azji, na Półwyspie Arabskim. Graniczy z Irakiem, Jordanią, Kuwejtem, Omanem, Katarem, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi i Jemenem. Stolica znajduje się w Rijadzie. Arabia Saudyjska jest jednym z państw założycielskich Ligi Państw Arabskich.
Ustrój polityczny: Monarchia absolutna, dziedziczna. Krajem rządzi król i premier Abdullah bin Abdulaziz al Saud (od 1 sierpnia 2005, wcześniej od 1996 jako regent). W państwie nie ma konstytucji. Od 1993 r. istnieje Ustawa Zasadnicza, określająca uprawnienia rządu oraz obowiązki króla. Organem doradczym króla jest Rada Konsultacyjna, a organem władzy wykonawczej jest rząd, na czele którego stoi król. Obowiązuje parę kodeksów cywilnych opartych na prawie szariatu (prawo islamskie).
Geografia: Arabia Saudyjska jest podzielona na 13 prowincji (mintaqah).
Gospodarka: Najwięcej dochodów Arabii Saudyjskiej przynosi wydobycie ropy naftowej. Środki finansowe służą rozwojowi przemysłu, rolnictwa, budownictwa miejskiego i infrastruktury.
PKB na jednego mieszkańca wynosi 13500 USD. W Arabii Saudyjskiej na wybrzeżu i w szelfie Zatoki Perskiej występują bogate złoża ropy naftowej, szacowane na 1/4-1/3 zasobów światowych. Eksploatację złóż prowadzą (pod nadzorem przedsiębiorstwa państwowego Petromin) firmy naftowe, głównie koncern Saudi Aramco. Arabia Saudyjska zajmuje 3. miejsce w świecie w wydobyciu ropy naftowej (252 mln ton, 1999); z innych surowców wydobywa się gaz ziemny, sól kamienną, surowce skalne oraz złoto. Nie eksploatuje się zasobnych złóż rud metali (m.in. żelaza, miedzi), fosforytów i uranu. Silnie rozwinięty przemysł rafineryjny i petrochemiczny. Rafinerie w Ras Tannura i Al-Dżubajl nad Zatoką Perską oraz w Janbu al-Bahr nad Morzem Czerwonym (ropa dostarczana rurociągiem z wybrzeża Zatoki Perskiej) przetwarzają ok. 40 mln ton ropy naftowej rocznie. Arabia Saudyjska specjalizuje się w produkcji najlepszych jakościowo benzyn i paliw lotniczych. Po 1975 duże nakłady finansowe przeznaczono na hutnictwo żelaza i aluminium (huty w Al-Dżubajl, Dżuddzie, Janbu al-Bahr), przemysł maszynowy, materiałów budowniczych (zwłaszcza cementu - ok. 10 mln ton rocznie), spożywczych, nawozów sztucznych (kombinat w Ad-Dammam) oraz budowę zakładów odsalających wodę morską, m.in. w Al-Dżubajl (największa odsalarnia wody morskiej na świecie) i Dżuddzie. Duże zakłady przemysłowe w Arabii Saudyjskiej stanowią własność państwową. Coraz mniejszą rolę odgrywa rzemiosło (tkactwo, garncarstwo, wyroby z metalu).
Produkcja rolna jest wysoko dotowana i doinwestowywana w celu zapewnienia wystarczalności żywnościowej. Obszary uprawne zajmują 0,6% powierzchni kraju. Do nawadniania gruntów oprócz wód podziemnych wykorzystuje się odsoloną wodę morską. Nowoczesne metody produkcji, m.in. wielkie zautomatyzowane szklarnie i wyspecjalizowane farmy hodowlane zapewniają Arabii Saudyjskiej samowystarczalność w produkcji pszenicy, drobiu, mleka i warzyw. Głównie uprawy: pszenica, proso, sorgo, jęczmień, warzywa, palma daktylowa (jeden z największych producentów daktyli na świecie), kawowiec, owoce cytrusowe. Na półpustynnych pastwiskach (ok. 39% pow. kraju) hoduje się owce, kozy i wielbłądy, w nowoczesnych farmach - drób i bydło. W Morzu Czerwonym poławia się ryby oraz perły i korale, zanik połowów w Zatoce Perskiej (skażenie wód zatoki ropą naftową w czasie wojny irackiej 1991).
Demografia: Pierwotną ludność stanowią Arabowie. Zaludnienie wynosi 26,417 mln w tym 5,576 mln obcokrajowców (szac. czerwiec 2005). Religią państwową jest islam (99%). Najwięcej ludności zamieszkuje wybrzeża Zatoki Perskiej i Morza Czerwonego (81% ogółu ludności). Gęstość zaludnienia wynosi 9 mieszkańców na 1 km2.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|