|
| Język | Stolica | Ustrój | Niepodległość |
| albański |
Tirana |
republika |
1913 |
| Powierzchnia | Ludność | Jednostka monetarna | Hymn |
| 28,748 km2 |
3,58 mln |
lek (ALL) |
Hymni i Flamurit |
Albania (Shqipëria, Republika Albanii - Republika e Shqipërise) - państwo w południowo-wschodniej Europie na Bałkanach, nad Morzem Adriatyckim. Graniczy z Grecją (282 km), Macedonią (151 km) oraz Serbią (114 km) i Czarnogórą (173 km). Łączna długość granic lądowych wynosi 720 km, ponadto państwo posiada 362 km wybrzeża morskiego.
Geografia: Ważniejsze miasta (liczba mieszk. w tys.): Durrës (86), Vlora (74), Szkodra (82), Elbasani (84), Gjirokastra.
• Położenie geograficzne: 39°40'-40°40' N 19°15'-21°55' E
• Najwyższy punkt: Mali e Korabit 2751 m n.p.m.
Albania jest w 75% krajem górzystym. Niewielki procent kraju zajmują niziny położone nad Morzem Adriatyckim oraz doliny większych rzek takich jak: Drin, Seman lub Vjosa. Pozostała część kraju to wyżyny oraz góry w paśmie Gór Dynarskich z takimi pasmami jak Góry Północnoalbańskie, Góry Skanderbega, Mal Valamarës. Na granicach znajdują się trzy duże jeziora: Ochrydzkie, Szkoderskie oraz Prespa. Najdalej wysunięty na zachód przylądek to Kepi i Gjuhëzës.
Gospodarka: Do końca lat 80. XX wieku centralnie planowana, obecnie w fazie transformacji. Gospodarka Albanii rozwija się w ostatnich latach (2000-2004) w tempie 6-7%, przy czym znamienny jest duży udział inwestycji zagranicznych; około 50% produktu krajowego brutto PKB wytwarzane jest w szarej strefie, zaś jego wartość w 2004 roku wyniosła 5,7 mld euro, czyli 1780 euro na mieszkańca. Kraj jest obok Mołdawii oraz Serbii jednym z najbiedniejszych państw Europy. Szacuje się, że stabilizacja i doprowadzenie Albanii do poziomu, z którego mogłaby kandydować do Unii Europejskiej zajmie nawet kilkanaście lat.
Znaczne bogactwa mineralne pozwalają na rozwój górnictwa, wydobywa się między innymi: rudy chromu - 91 tys. ton, miedzi, żelaza i niklu oraz ropy naftowej - 300 tys. ton, gazu ziemnego, węgla i boksytów. Nad jeziorem Prespa są jedne z największych w świecie złóz naturalnego asfaltu. Produkcja energii elektrycznej (głównie w elektrowniach wodnych) - 4,3 TWh w 2004 roku. Koło Durres pracuje duża cementownia, liczne są zakłady metalowe, elektrotechniczne, włókiennicze i przetwórstwa płodów rolnych. Albania jest znacznym producentem wyrobów tytoniowych.
Uprawa zbóż, w tym kukurydzy - 197 tys. ton, pszenicy 295 tys. ton, słoneczników, tytoniu - 5 tys. ton, buraków cukrowych, drzew owocowych, oliwek - 27 tys. ton i winorośli - 83 tys. ton. Hodowla bydła, kóz i owiec - 1,85 mln (produkcja wełny 3,8 tys. ton).
Mimo poczynionych znacznych inwestycji, transport drogowy i kolejowy są słabo rozwinięte. Z 16,8 tys. km dróg tylko 40% spełnia europejskie standardy, zaś linie kolejowe liczą w sumie 540 km. Motoryzacja jest dopiero w fazie początkowej - 190 tys. samochodów osobowych, co dało w 2002 roku zaledwie 59 pojazdów na 1000 mieszkańców. Głównym portem morskim jest Durres, a lotniczym Tirana. Po długotrwałej izolacji Albania stawia intensywnie na rozwój turystyki międzynarodowej, głównie na wybrzeżu Riwiera Albańska. Liczba turystów zagranicznych przekracza już milion rocznie, zaś wpływy w 2002 roku wyniosły 487 mln dolarów.
Bilans handlowy bardzo niekorzystny wykazuje znaczną przewagę importu (1,8 mld dolarów) nad eksportem (470 mln dolarów), co powoduje nieustanny wzrost zadłużenia kraju. Główni partnerzy handlowi: Włochy, Grecja, Serbia oraz Niemcy.
Demografia: Albańczycy - 95%, Grecy - 3%, inni (Wołosi, Romowie, Serbowie, Macedończycy, Bułgarzy) - 3%. (1989); języki: albański (oficjalny), grecki, arumuński, romski, języki słowiańskie.
Artykuł z Wikipedii, opublikowany na licencji GNU FDL.
Link do oryginalnej wersji/Autorzy hasła.
|
Menu
